واکنش شدید مورخین، فعالین فرهنگی، میراث و منتقدین به جعلی خواندن نام “بندرمعشور”

عـصــر جـنــوب| asrejonoob.ir: روز گذشته در میان جذابترین اخبار منتشر شده در رسانه های جمعی، بیلبوردهای شهری ماهشهر بود که بیش از سایر خبرهای جذاب به چشم آمد.

بیلبوردهایی که به سه زبان فارسی، عربی و محلی “معشوری” فضای مناطق پنجگانه شهری ماهشهر را دربرگرفته بود.

طرح، پوشش و انتخاب لهجه و زبان به کار رفته در بیلبوردها واکنش و تحسین کاربران رسانه های اجتماعی را در پی داشت.

“معشور به دلخشیت خشه”، ” استرت المدینه بسرورک” به معنای “شهر به دلخوشی تو خوش است” شعاری بود که بر روی بیلبوردها و در کنار تصاویری از زنان و مردان از اقشار مختلف و لباس های مرسوم این منطقه از جمله “دشداشه، چفیه، عگال و عبا” نقش بسته بود.

اما در این بین یک کانال تلگرامی با ساز ناکوک تفرقه افکنانه و جملاتی توهین آمیز به مردم و محلی های این بندر بزرگ و قدیمی، نام بندرمعشور را “نئوبعثی”، جعلی و بی هویت خواند و آن را به صدام حسین رهبر مخلوع عراق نسبت داد.

این کانال تلگرامی همچنین در ادامه مطلب خود با ترویج خشونت، سعی در تحریک آنچه انقلابیون خوانده، داشت و تهدید کرده بود در اقدامی خارج از قانون بیلبوردهای شهری را به پائین خواهند کشید.

اما این واکنش کانال تلگرامی که خود را دوستدار ایران معرفی می کند، با واکنش شدید کاربران فضای مجازی مواجه شد.

کاربرانی که در وهله نخست خواستار برخورد با متشنج کنندگان فضای عمومی استان حساس خوزستان بودند و مطالب این کانال را در جهت آشوب و درگیری بین اقوام می دانستند.

موضوع به اینجا ختم نشد و در واکنش به این مطلب توهین آمیز، یک کاربر در زیر پست اینستاگرامی عصرجنوب نوشته است” از زمانی نام این بندر معشور بود که هنوز صدام حسین به دنیا نیامده بود”

موضوع خیلی زود به فضای حقیقی جامعه راه یافت و واکنش های شدید مورخین، فعالین فرهنگی، میراث و منتقدین را در پی داشت.

ذوالفقار شریعت روزنامه نگار، منتقد و شاعر خوزستانی که خود اصالتا متولد بندر قدیمی معشور است برای عصرجنوب نوشته است:

“هنوز هم عشایر این شهر را معشور می خوانند”

شریعت می نویسد: “معشور، نام قدیم بندر ماهشهر بوده که به یقین در دو فاصله ی زمانی مابین دو نام ماچول و ماهشهر استفاده میشده و البته هنوز هم در بین قدیمی ها و عشایر این شهر مورد استفاده قرار می گیرد.
عده ای معتقدند که معشور، معرب شده ماچول یا ماجول است.
عده ای نیز، آنرا به دلیل وجود آب شور در این شهر می دانند و برخی دیگر، زمان این تغییر نام را مربوط به دوره قاجار میدانند که ناشی از اخذ عشر گمرک در این بندر بوده است.”

اسحاق شکیبا، مورخ و نگارنده کتاب تاریخ بندرمعشور نیز در واکنش به مطلب توهین آمیز منتشر شده نسبت به نام بندرمعشور به شبکه خبری عصرجنوب می گوید:

نام “بندرمعشور” به دوره صفویه باز می گردد

او می گوید در سفرنامه شیخ فتح الله فرزند شیخ علوان که به سال ۱۱۰۶ باز می گردد از یک قحطی بزرگ در این بندر مطالبی آمده است.

او ادامه می دهد، ۱۴۰ سال بعد، در سال ۱۲۴۵ نیز نادری کازرونی در مورد خراج در بندرمعشور و پیشکش به شیخ المشایخ مطلبی آورده است.

اما عباس اویسی عضو انجمن میراث فرهنگی خلیج فارس با ارائه توضیحات کاملتری به این موضوع می پردازد.

او می گوید: “بندر کهن ماهشهر در جنوب غربی ایران با ۶ هزار سال قدمت، قدیمی ترین بندر خلیج فارس است که محل استقرارگاه انسانی بوده است .”

او ورود انگلیسی ها به این شهر را سرآغاز فصل دیگری در رونق این شهر می داند و معتقد است: “در طول تاریخ هیچگاه مردم بومی و محلی این کهن دیار نسبت به اسامی حساس نبوده اند تا جایی که به گواه تاریخی این شهر از ریشهر عهد باستان، ماچول، ماشول، معشوق و معشور و بالاخره ماهشهر که نام فعلی آن می باشد دارای نام های متعهدی بوده و شاید زمانی در آینده اسمی دیگری پیدا کرد.”

اویسی در ادامه به شعری از احمد شاملو در جریان مبارزات ملی شدن صنعت نفت اشاره می کند که در آنجا هم نام این شهر “معشور” خوانده شده است و این چنین شعر را می خواند:

“اکنون این منم
و شما…..
و خون اصفهان
خون آبادان
در قلب من می زند تنبور
و نفس گرم و شور مردان بندرمعشور
در احساس خشمگینم
می کِشد شیپور”

اویسی در پایان به تغییر نام شهرهای خوزستان توسط پهلوی اشاره می کند و آن را نتیجه یک نظریه  اشتباه و عدم تحقیقات کافی در آن دوران می داند و تاکید می کند:

“درسال ۱۳۴۴ دولت پهلوی دوم طی یک نظریه نام برخی از شهرهای خوزستان را تغییر می دهد در صورتی که حزب بعث سوریه سال ۱۳۲۶ و حزب بعث عراق سال ۱۳۳۰ تاسیس شده است و همانطور که ذکر کردم نام بندرمعشور یک نام تاریخی است ولی در آن مقطع زمانی به دلیل عدم تحقیقات کافی اسم بندرمعشور را نیز به اسم زیبای ماه شهر تغییر می دهد. در این تغییر نام علاوه بر اینکه مردم محلی این کهن دیار مخالفتی نمیکنند بلکه همراهی هم نیز می کنند و وقتی با گویش ماهشهری صحبت می کنند از اسم معشور استفاده می کنند همانطور که در اشعار بالا ذکر کردم و هر موقع فارسی صحبت می کنند از نام ماهشهر استفاده می کنند. لذا این نام بر اساس مکتوبات تاریخی یک سابقه چند صد ساله دارد و مردم این کهن دیار به هیچ جریانی اجازه سوءاستفاده از این نام را نمی دهد.”

مطالب پیشنهادی