سوءمدیریت آفت قدمت و اصالت خوزستان؛ روستای قدیم ، زباله دان جدید!

عصر جنوب – asrejonoob.ir: طی سنوات اخیر حال و روز شهرهای استان خوزستان و پارامترهای شهرنشینی، باافت چشمگیری مواجه شده است. از خرابی وضع آب و هوا گرفته تا خرابی آسفالت و ترافیک و ده‌ها درد بی درمان دیگر که ریشه همه آنها به سوءمدیریت مسوولین شهرها و ارگان‌های ذیربط بازمی‌گردد. در پاره ای اوقات سرطان بی تدبیری از حوزه شهر سرریز شده و دامنگیر محیط روستاهای اطراف نیز می‌شود. از آن‌جمله می‌توان به روستاهای نوترکی و راسوند ایذه اشاره نمود.
داشتن قدمت تاریخی و ریشه دار بودن یک ملت از شاخص‌هایی است که در روابط فرهنگی و بین المللی مایه فخر و مباهات بوده و پایه ای بسیار مستحکم است جهت ایجاد توسعه پایدار خصوصاً با تکیه بر صنعت گردشگری.کشورهایی مانند کانادا، استرالیا، ایالات متحده و نیوزلند که قدمتی کمتر از دو تا سه قرن دارند جهت رفع این نقیصه هزینه‌های گزافی را صرف ساختن سریال‌ها، فیلم‌های سینمایی یا مستند می‌کنند تا در آنها به نحو اندکی کشورشان را صاحب تاریخ نشان دهند. به عنوان مثال در مورد فلان مجسمه یا فلان سازه یا یک روستای قدیمی چندین و چند داستان و افسانه سرهم می‌کنند که در انتها مدعی شوند دارای تاریخ هستند. به همین دلیل مناطق قدیمی شان را بسیار عزیز می‌دارند. در این بین ما برای مناطق مختلف کشورمان چه می‌کنیم؟
شهر ایذه که یکی از خوش آب و هوا ترین شهرهای خوزستان است، به گواهی سنگ نوشته‌های منطقه اشکفت سلمان از باستانی‌ترین نقاط نه تنها در ایران که در کل جهان است. قدمت این سنگ نوشته‌ها به صدها سال قبل از تولد کوروش و اولین سلسله پادشاهی در ایران بازمی گردد. دراین بین روستاها و آبادی‌های اطراف ایذه نیز در زمره مناطق باستانی و ییلاقی استان خوزستان محسوب می‌شوند. آنچه گفته شد نشان از اهمیت این خطه از بلاد زرخیز خوزستان دارد که معنی و مفهوم آن نیز این است که مسوولین و مدیران این شهرستان باید به اهمیت و ارزش بی‌مانند این شهرستان که در حکم امانت در دست آنان است واقف باشند. یک مدیریت توانمند با در اختیار داشتن دو ظرفیت مهم،۱-مناسب بودن آب و هوای این شهرستان در استان همیشه گرم  خوزستان و۲-قدمت شهر و آثارباستانی ، می‌تواند به بهترین نحو زیرساخت‌های توسعه را در تمام این شهرستان ایجاد نماید. اما واقعیت‌ها نشان از چیز دیگری دارد. آن روایت قدیمی که می‌گوید: «ما را به خیر تو حاجتی نیست. شر مرسان» دقیقاً حال و روز بعضی از روستاهای این شهر و رفتار و کردار نامناسب مسولین این شهر است. منطقه روستایی نوترکی« Notarki» و روستاهای اطراف آن و راسوند منجمله پاگچ، لاپن، غریبی، طهماسبی، آبله، زیلاوی و… مدت‌ها است که به دلیل سوءمدیریت از طرف مدیران این شهرستان دچار وضعیتی ناخوشایند شده و بسیاری از آنها مجبور به ترک زادگاه باستانی و اساطیری خود شده اند. مردمی که قدمت و اصالت شان در درازنای تاریخ با خود تاریخ برابری می‌کند، حال به دلیل بی تدبیری و سوء مدیریت از سوی چند ارگان، دست از کشت وکار برداشته ، آواره غربت شده اند. واقعاً دردآور است که چند هزارسال سکونت چندین نسل از مردم این خاک، به این راحتی و سادگی و در پی چند تصمیم نادرست، عجیب و بی ضابطه بر باد می‌رود. باری، شرح ماوقع را ببینیم:
*وجود کارگاه‌های سنگ شکن متعدد:
در منطقه نوترکی حدوداً پنج کارگاه تولید شن وماسه یا سنگ شکن وجود دارد. مجوز‌های این کارگاه‌ها توسط ادارات منابع طبیعی، صنایع معادن و فرمانداری شهرستان صادر شده است. این ادارات باید نحوه برداشت و خاکبرداری جهت تهیه مصالح خام مورد نیاز این کارگاه‌ها را به دقت کنترل نمایند و میزان آسیب ناشی از این کارگاه‌ها به محیط‌زیست را به حد اقل ممکن کاهش دهند. کارگاه‌های سنگ‌شکن در زمره آلوده ترین مراکز صنعتی محسوب می‌شوند چرا که ضمن خرابی بستر رودخانه‌ها و خاکبرداری کوه ها، باعث ایجاد آلودگی صوتی، گرد و خاک مفرط، آلودگی آبهای سطحی و زیر زمینی با تولید پسماند و … نیز می‌شوند. وجود این تعداد سنگ شکن در یک فضای محدود روستایی و خاکبرداری‌های خارج از اصول و بدون ضابطه آنها باعث برهم خوردن تعادل و درهم ریختگی کل این منطقه شده است. از یک طرف گردوخاک تولیدی باعث ایجاد ضرر و زیان به کشاورزان شده است و از طرف دیگر، بی نظمی و نبود نظارت در حفاری‌ها منجر به برهم خوردن شکل طبیعی زمین و تغییر توپوگرافی شده که آن هم باعث تغییر شیب زمین و جاری شدن و انحراف آب‌های سطحی به سمت زمین‌های کشاورزی شده است. همچنین این کارگاه‌ها با حفر چاه وبرداشت بی رویه آب زیرزمینی، افت آب در چاه‌های کشاورزی ره به همراه داشته و درد دیگری را به دردهای کشاورزان اضافه نموده است. پساب حاصل از ماسه شویی نیز ضمن تخریب بافت زمین، منبعی شده است برای تولید گرد وخاک. وجود این کارگاه‌ها در این منطقه طی سنوات گذشته، و رقابت آنان در تخریب محیط زیست مشکلی است که ریشه در سوء مدیریت ارگانهای نامبرده داشته است.
* دفع غیر اصولی زباله:
اما معضل اخیر که توسط شهرداری ایذه برای مردم و کشاورزان زحمت‌کش و مظلوم این منطقه، ایجاد شده است حقاً دردآور و منزجر کننده است. طی ماه‌های اخیر شهرداری ایذه بدون رعایت موازین حقوقی و علمی، اقدام به تخلیه انواع و اقسام زباله‌های شهر ایذه در این منطقه نموده و هر چند روز یکبار نیز با ایجاد آتش در این زباله دانی به خیال خود این زباله‌ها را امحاء می‌نماید. دفع پسماند شهری و دفن زباله، یک عملیات فنی و مهندسی بسیار مهم بوده و اندک بی توجهی به آن عواقب بهداشتی بسیار وخیمی را برای مردم یک منطقه به همراه خواهد داشت. این نحوه دفع زباله در مجاورت محل سکونت مردم محترم و زحمت‌کش منطقه توسط شهرداری ایذه آن هم بدون رعایت ضوابط فنی و بهداشتی مربوطه باعث ایجاد انواع و اقسام بیماری‌ها در این مردم شده است. بوی نامطبوع ناشی از زباله ها، تجمع حشرات و جانداران موذی درمنطقه، راه افتادن شیرابه سمی و خطرناک از این زباله‌ها و دود و بوی ناشی از آتش زدن گاه و بیگاه این زباله‌ها توسط عوامل شهرداری ایذه همه دست به دست هم داده و باعث مهاجرت تعدادی از اهالی روستا‌های اطراف شده است.
هرچند دفن زباله شهری نیازمند محیطی دور از محل سکونت انسان‌ها بوده و اصول مهندسی همچون بلوک بندی، پخش و تراکم زباله، سیستم خروج گاز و دفع شیرابه و … را طلب می‌نماید؛ اما کارگاه‌های تفکیک زباله و تولید کمپوست نیز راه دیگری برای مقابله با مشکل زباله است که می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد. بدین ترتیب با هر معیار و سنجه ای که به قضیه می‌نگریم، عملکردشهرداری ایذه در تخلیه زباله در مکان مذکور و آتش زدن آن نه تنها فاقد وجاهت قانونی بوده که حتی قابل پیگیری توسط روستاییان این محدوده از طریق مراجع ذیصلاح می‌باشد.
گفتنی است، شهر خوش آب و هوا و باستانی ایذه به جای آنکه تبدیل به قطب گردشگری در ایران شود، توسط مسوولین ومدیران بی تدبیر قادر به حل و فصل مشکل اولیه دفع مواد زائد نمی‌باشد.کشاورزی در منطقه حاصلخیز ایذه و نوترکی به راحتی قربانی بی توجهی مسوولینی شده است که بر عملکرد چندکارگاه سنگ شکن و آتش زدن زباله چشم خود را بسته اند. دل مردم این محدوده به کدام کار و فعالیت مدیران‌شان خوش باشد؟ به گرد و خاک سنگ شکن یا آبگرفتگی زمین کشاورزی؟ به خشک شدن چاه آب یا به بوی زباله؟ به تجمع پشه یا دود آتش زدن زباله؟ به قول شیخ‌بهایی:« قدر زر زرگر شناسد قدر گوهر گوهری» با توجه به مواردی که ذکرشان رفت،ضرورت دارد به مدیران این شهرستان گوشزد ‌شود،که اگر نمی‌توانید فعالیتی در جهت توسعه و پیشرفت این بلاد انجام دهید، لطفاً دست از تخریب محیط زیست و محل زندگی و زراعت مردم بردارید.

عبدا… منصفی

عصر جنوب را در در تلگرام دنبال کنید… (کلیک کنید)

مطالب پیشنهادی

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.